Choroba alkoholowa to poważny problem społeczny, zaliczany do chorób cywilizacyjnych naszych czasów. Podobnie jak cukrzyca czy otyłość, może dosięgnąć każdego z nas, niezależnie od warstwy społecznej, płci, przekonań czy miejsca zamieszkania. Niestety, alkoholizm potrafi wyniszczać nie tylko organizm człowieka, ale również jego relacje w społeczeństwie – z rodziną, znajomymi, współpracownikami. W związku z tym należy sobie zadać pytanie – jak skutecznie wyjść z nałogu i jakie metody leczenia zastosować?
Fazy alkoholizmu
Faza I – to etap, w którym alkohol wypijany jest sporadycznie na spotkaniach rodzinnych, przyjęciach, dla towarzystwa. Tego rodzaju picie sprawia przyjemność, która po pewnym czasie może może przerodzić się w sięganie po kieliszek znacznie częściej.
Faza II – w tym miejscu można dostrzec już pierwsze sygnały rozpoczynającego się uzależnienie. Należą do nich między innymi nadmierne myślenie o alkoholu, wynajdywanie sobie kolejnych okazji do wypicia, oraz przekonanie, że tylko po spożyciu będzie się miało lepszy nastrój, a stres gdzieś ucieknie. Pojawiają się również problemy z pamięcią, ukrywanie się z piciem oraz próby zniwelowania przykrych skutków kaca, którymi jest niestety sięgnięcie po kolejną dawkę alkoholu.
Faza III – jest to faza, w której uzależnienie jest już bardzo silnie odczuwalne. Głód alkoholowy dopada uzależnionego coraz częściej, zaczyna się walka z otoczeniem i samym sobą, by nie przyjąć do wiadomości, że problem istnieje. Alkoholik zaczyna zaniedbywać swoje obowiązki domowe i służbowe, w domu dochodzi do coraz to częstszych kłótni, a w pracy pojawiają się kolejne nieobecności. Wzrasta również poziom agresji uzależnionego, może dochodzić do konfliktów z prawem. Następuje ogólne pogorszenie stanu zdrowia, brak dbania o wygląd zewnętrzny i higienę. Wszystko to dzieje się za sprawą alkoholu, który gra teraz pierwsze skrzypce. Zdarzają się ciągi picia przeplatane okresami abstynencji, głównie, by udowodnić otoczeniu, że problemu nie ma, a chory 'może przestać pić w każdej chwili’.
Faza IV – jest to już etap przewlekłego picia alkoholu i całkowitej utraty kontroli nad własnym życiem. Uzależniony traci kontrolę nad każdym aspektem swojego życia, górę bierze alkohol i przymus spożycia go. W tej fazie częste są okresy ciągłego pozostawania w stanie nietrzeźwości, picie o każdej porze dnia czy sięganie po alkohole niekonsumpcyjne oraz kradzieże w celu zdobycia alkoholu. Dochodzi do rozpadu związków czy rodzin, zwolnienia z pracy, utraty kontaktu ze znajomymi i przyjaciółmi. U chorego pojawiają się psychozy alkoholowe, padaczka alkoholowa, dochodzi do wyniszczenia narządów wewnętrznych, na przykład marskość wątroby. Organizm alkoholika jest skrajnie wyczerpany, następują czasami nieodwracalne zmiany w układzie nerwowy, które powodują zmniejszenie inteligencji. W tej ostatecznej i najgroźniejszej już fazie choroby, brak podjęcia jakichkolwiek prób wyjścia z nałogu kończy się śmiercią.
Leczenie alkoholizmu
Społeczeństwo zadaje sobie pytanie, kto powinien podjąć się leczenia tego uzależnienia. Odpowiedź jest bardzo prosta – każdy, kto zmaga się z problemem alkoholowym, jest tego świadom i chce podjąć się leczenia. Wykrycie nałogu bywa trudne, jednak należy zwrócić na poniższe aspekty, które świadczą o uzależnieniu:
- picie każdego dnia,
- ukrywanie picia i spożywanie alkoholu w samotności już od samego rana,
- rozdrażnienie, a nawet agresja, gdy nie ma możliwości napicia się,
- picie na poprawę nastroju, wyszukiwanie kolejnych wymówek, by sięgnąć po kieliszek,
- utrata kontroli nad spożywanymi ilościami alkoholu, co prowadzi do 'urwania filmu’,
- odczuwanie nieodpartego przymusu do wypicia, pojawiające się objawy odstawienia, gdy nie przyjmuje się kolejnej dawki alkoholu od dłuższego czasu.
Jak przebiega leczenie alkoholika?
Najważniejszym krokiem w rozpoczęciu leczenia uzależnienia od alkoholu jest przyznanie się chorego, że ma problem. To krok bardzo trudny, wymaga on bowiem od samego uzależnionego wiele refleksji i zastanowienia się nad swoim dotychczasowym życiem. Gdy chory z pełną świadomością wyrazi chęć leczenia, można rozpocząć jego kolejne etapy, gdyż należy pamiętać, że tylko osoba, która chce się wyleczyć ma szanse na skuteczne wyjście z nałogu.
Uzależnienie od alkoholu ma dwa podłoża – fizyczne oraz psychiczne, dlatego terapia alkoholowa musi działać na oba te obszary. Leczenie jest długie i wymaga wiele samozaparcia, jest jednak warte odzyskania dawnej kontroli nad samym sobą.
Leczenie alkoholowe – odtruwanie organizmu to pierwszy etap
Kolejnym krokiem – zaraz po przyznaniu się do problemu i chęci podjęcia leczenia – jest odstawienie alkoholu. Pozostanie w abstynencji może jednak okazać się trudne, głównie ze względu na gwałtowne reakcje organizmu na brak substancji, która go uzależniła. By wspomóc chorego i darować mu przykre i długotrwałe skutki odstawienia alkoholu, pacjent powinien zgłosić się na odtruwanie alkoholowe (tak zwany detoks), wykonane pod okiem specjalistów. Taki detoks pozwoli na szybsze pozbycie się resztek alkoholu z organizmu bez odczuwalnych przykrych objawów.
Podczas odtruwania alkoholowego uzależniony pozostaje pod stałą opieką wykwalifikowanego personelu medycznego. W tym czasie uzupełniania jest gospodarka wodna i elektrolitowa alkoholika, podawane są witaminy, minerały, elektrolity oraz leki niezbędne do skutecznego odtrucia. Skutecznie przeprowadzony detoks pozwoli alkoholikowi na bardziej efektywną walkę z uzależnieniem, a przede wszystkim z głodem alkoholowym, który pojawiać się będzie w trakcie leczenia.
Leczenie dla alkoholików po odtruciu
Po zakończeniu odtruwania alkoholowego chory powinien rozpocząć kolejne etapy leczenia, po to, by detoks nie okazał się nieprzydatny. Zdarza się bowiem, że po zakończeniu odtruwania chory nawet tego samego dnia sięga ponownie po alkohol. By do tego nie dopuścić, konieczne jest podjęcie dalszej terapii, która składa się z kilku elementów. Należą do nich:
- aspekt medyczny polegający na pozostaniu pod stałą opieką doświadczonych lekarzy, którzy pomagają przetrwać uzależnionemu wszystkie przykre skutki fizyczne pojawiające się po odstawieniu alkoholu,
- aspekt psychoterapeutyczny, który jest bardzo istotny, polega on bowiem na zaakceptowaniu przez chorego swojego nałogu, nauki walki z nim oraz pozostaniu w abstynencji poprzez zmianę myślenia i chęć powrotu do dawnego, normalnego życia,
- aspekt psychiatryczny, dzięki któremu uzależniony będzie mógł poradzić sobie z pojawiającymi się przykrymi skutkami odstawienia, jakimi często są depresja czy różnego rodzaju nerwice,
- aspekt farmakologiczny, który stosowany jest tylko wtedy, gdy psychoterapia i pomoc lekarska okazują się niewystarczające.
Leczenie dla alkoholików – najważniejsze pierwsze miesiące
Początki wyleczenia się z uzależnienia alkoholowego to najtrudniejszy okres wychodzenia z nałogu. Zaleca się, by na początku leczenia uzależniony pozostał w środowisku odizolowanym od wszelkich bodźców mogących pchnąć go na powrót do picia. W tym czasie alkoholik powinien mieć szansę na regenerację organizmu oraz wstępne rozpoczęcie procesu psychoterapeutycznego. Rozpoczęcie leczenia najlepiej odbyć w specjalnym ośrodku leczenia uzależnień, gdzie pod stałą opieką specjalistów, chory nie będzie musiał rozpraszać się codziennymi obowiązkami i będzie mógł skupić się na powrocie do zdrowia. W takim ośrodku do każdego chorego podchodzi się bardzo indywidualnie, co przekłada się na jeszcze lepsze efekty w dalszym leczeniu.
Droga do pokonania nałogu będzie długa i trudna, nierzadko kręta i usłana wieloma pokusami. Pamiętaj jednak, że odpowiednia motywacja i samozaparcie doprowadzą Cię do zdrowia i życia, w którym to Ty masz decydujący głos, a nie alkohol.