Posiadanie kontroli nad własnymi czynami definiuje nas jako człowieka. Sprawia, że mamy wtedy silne poczucie własnej wartości, wysoką samoocenę, wiemy na co mamy ochotę. Możemy kategorycznie się na coś nie zgodzić, ludzie nam ufają i inaczej nas postrzegają. W momencie, kiedy przestajemy mieć kontrolę, poczucie naszej wartości osłabia się, zaczynamy mieć wyrzuty sumienia z różnych powodów, a nasz stan psychiczny się pogarsza. Utrata kontroli nad własnym piciem to poważny symptom, który świadczy o rozwoju choroby alkoholowej. Utrata kontroli nad własnym piciem zdefiniowana jest jako stan patologiczny, który objawia się niemożnością zakończenia picia po określonej ilości wypitego alkoholu, odmówienia napicia się czy wręcz brakiem umiejętności zakończenia picia, co skutkuje ciągami alkoholowymi.
Utrata kontroli nad własnym piciem – charakterystyczny objaw choroby alkoholowej
Choroba alkoholowa objawia się początkowo zwiększoną tolerancją na alkohol, zmianami charakteru, występowaniem alkoholowego zespołu abstynencyjnego czy głodu alkoholowego, nieumiejętnością zaprzestania picia pomimo wystąpienia wielu szkód oraz brakiem kontroli własnego picia. Wielu trzeźwiejących alkoholików czy teraupeutów uzależnień jednomyślnie stwierdza, że to właśnie brak możliwości zapanowania nad własnym piciem prowadzi do wystąpienia kolejnych objawów. Brak kontroli nad własnym piciem to najprościej mówiąc nieumiejętność zapanowania nad ilością wypijanego alkoholu, częstotliwością z jaką go spożywa oraz w jakich dzieje się to okolicznościach.
Czy kontroluje własne picie?
Aby stwierdzić, czy kontroluje się własne picie należy podjąć refleksję nad własnymi czynami. W procesie krytycznego patrzenia na własne czyny pomocne może okazać się zadanie sobie pytań:
- Czy po rozpoczęciu picia alkoholu, wiem kiedy zakończe jego spożywanie?
- Czy przestrzegam ustalonych limitów spożycia alkoholu np. jedna butelka wina lub trzy piwa?
- Czy sięgam po alkohol bez wcześniejszego zaplanowania tego czynu?
- Czy skończę własne picie dopiero w momencie, gdy zabraknie alkoholu na stole?
Utrata kontroli nad własnym piciem skutkuje spożywaniem alkoholu w niekontrolowanych ilościach i częstotliwościach. Osoba pije alkohol w samotności, stosuje go w momencie, gdy nie ma humoru, nastroju lub gdy miała ciężki dzień. Nie potrzebuje już towarzystwa, aby się napić. Co najważniejsze jednostka nie potrafi przestać pić, kiedy w jej otoczeniu dostępny jest jeszcze alkohol.
Terapeuci uzależnień zgodnie opisują często powtarzające się zjawisko. Charakteryzuje się ono zależnością między przestraniem a rozpoczęciem picia. Tearapeuci mówią o tym, że osoba pijąca alkohol problemowo podejmując proces leczenia choroby alkoholowej jest w stanie przez wiele lat utrzymać stan abstynencji. Jednak w momencie, kiedy sięgnie po jeden kieliszek wódki nie jest w stanie zaprzestać picia. Osoba uzależniona od alkoholu w stanie trzeźwości może kontrolować wiele rzeczy, ma decyzyjność nad własnym życiem, jednak nigdy nie ma władzy nad alkoholem.
Utrata kontroli nad własnym piciem – charakterystyka zachowań
Osoba, która nie kontroluje własnego picia zmaga się z rozwojem choroby alkoholowej. Jednostka nie potrafi odmówić przyjmowania alkoholu, zakończyć picia w określonym momencie, ale również sama zachęca do picia innych. Robi wszystko, aby wypijać coraz większe ilości. Mówiąc potocznie to osoba, która namawia innych do kolejnej kolejki w szybszym tempie. Osoba ta bardzo często nie pamięta swojego zachowania po alkoholu. Pije do utraty świadomości, nie potrafi odejść od stołu, na którym wciąż znajduje się alkohol. Osoba, która nie kontroluje własnego picia bardzo często dąży tylko do utrzymywania tych kontaktów, które dają jej możliwość do picia alkoholu w dużych ilościach. To moment, w którym jednostka zaniedbuje bardzo wiele swoich obowiązków jednak zawsze dba o to, aby uzupełniać zapasy alkoholu. Brak kontroli nad własnym piciem charakteryzuje się również piciem alkoholu w nieodpowiednich sytuacjach. To miejsce pracy, przestrzeń publiczna, prowadzenie samochodu pod wpływem alkoholu, kobieta będąca w ciąży czy karmiąca dziecko piersią. Osoby te najczęściej znają konsekwencje swoich czynów, jednak potrzeba napicia się i brak decyzyjności sprawia, że osoby te sięgają po alkohol.
Inne objawy choroby alkoholowej
Aby stwierdzić występowanie choroby alkoholowej należy zaobserwować przez pewien okres czasu występowanie co najmniej kilku objawów z poniższej listy.
- traktowanie alkoholu jako panaceum na stres, agresję, zły dzień, złość, zmęczenie, sposób na relaks, czy wspomaganie w zasypianiu
- spożywanie alkoholu w nieodpowiednich sytuacjach np. kierowca samochodu spożywa alkohol, kobieta w ciąży, spożywanie alkoholu w miejscu pracy
- uczucie głodu alkoholowego, który objawia się silnym a wręcz kompulsywnym pragnieniem dostarczenia alkoholu do organizmu
- jednostka zaniedbuje obowiązki, relacje, życie rodzinne i zawodowe
- alkohol staje się centrum świata jednostki, osoba ta traci zainteresowanie dotychczasowymi przyjemnościami oraz innymi sposobami spędzania czasu niż spożywanie alkoholu
- jednostka posiada większą tolerancje na substancje wysokoprocentowe. Spowodowane jest to “przyzwyczajeniem” się organizmu do spożywanej regularnie i w dużych ilościach substancji, przez co jednostka, aby poczuć stan upojenia alkoholowego musi spożyć coraz większe ilości alkoholu
- wystąpienie objawów alkoholowego zespołu abstynencyjnego podczas zmniejszenia przyjmowanej dawki alkoholu lub odstawienie alkoholu. Objawia się bólami i zawrotami głowy, dusznościami i kołataniem serca, nudnościami, wymiotami, biegunką. W ostrym przebiegu mogą wystąpić również halucynacje, omamy i majaczenie
Po zaobserwowaniu tych objawów u siebie czy bliskiej nam osoby warto jest zacząć szukać pomocy w leczeniu uzależnienia od alkoholu. W Polsce leczenie alkoholizmu dostępne jest bezpłatnie zarówno dla osób ubezpieczonych jak i nieubezpieczonych. W celu podjęcia leczenia należy zgłosić się do poradni leczenia uzależnień lub ośrodków leczenia uzależnień, do których wymagane jest skierowanie od lekarza POZ czy lekarza psychiatry.
Aby podjąć skuteczne leczenie należy zdać sobie sprawę, z powagi sytuacji. Osoba pijąca alkohol problemowo musi sama przed sobą stwierdzić, że posiada problem z alkoholem. Osoby rozpoczynające spotkania AA muszą ogłosić swoją bezsilność wobec alkoholu. Osobie poddającej się leczeniu choroby alkoholowej zaleca się, aby najpierw przeprowadziła odtruwanie organizmu. Przy zaawansowanym stadium choroby alkoholowej zaleca się, aby odtruwanie organizmu odbywało się w kontrolowanych i bezpiecznych warunkach. Najczęściej detoks odbywa się wtedy w warunkach szpitalnych. Odtruwanie organizmu to okres około 10 dni, podczas którego ciało oczyszcza się z toksyn i substancji szkodliwych. Pacjent bardzo często pierwszy raz od dawna może w trzeźwy sposób spojrzeć na otaczający go świat, odczuwać płynące z otoczenia bodźce oraz doświadczyć stanu trzeźwości. Odtruwanie organizmu wspomaga proces leczenia choroby alkoholowej.